Stukje tumor van hond Saartje helpt straks honden en kinderen met botkanker

Onderzoek met tumorcellen van een hond kan in de toekomst honden én kinderen met de meest voorkomende vorm van botkanker, osteosarcoom, helpen. Door het kweken van tumorcellen kunnen wetenschappers het effect van nieuwe medicijnen onderzoeken zonder dat een patiënt daar last van heeft. Onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, het UMC Utrecht en het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie werken samen om de zeldzame bottumor zo beter te begrijpen bij honden en kinderen.

Osteosarcoom is de meest voorkomende bottumor bij kinderen, maar is toch zeldzaam. In Nederland krijgen ieder jaar 15 tot 20 kinderen deze bottumor. Om de kanker vast te stellen worden enkele biopten, kleine stukjes weefsel, weggenomen. Later, na chemotherapie, wordt de tumor operatief verwijderd. Van de biopten is een klein deel beschikbaar voor laboratoriumstudies en omdat er dus weinig maar weefsel voorhanden is, maakt dat het lastig om onderzoek te doen.

Bij honden komt het osteosarcoom vaker voor, bij sommige hondenrassen zelfs 27 keer vaker dan bij mensen. Bij een hond met een osteosarcoom wordt als eerste stap de tumor operatief verwijderd en wordt er daarna gestart met chemotherapie. Door deze omgekeerde volgorde van behandeling is er bij de hond meer levend en onaangetast tumorweefsel beschikbaar voor onderzoek.

Waar je in een patiënt niet eindeloos kan uitproberen welk medicijn het beste werkt, kan je op gekweekt weefsel in het lab wél talloze medicijnen testen en voorspellen welk medicijn het meest effectief zal werken zonder dat de patiënt daar last van heeft.

Hond helpt mens en mens helpt hond

Hond Saartje is bij de faculteit Diergeneeskunde succesvol behandeld voor osteosarcoom. Tijdens dat traject is er uitgebreide beeldvorming met een MRI-scan gedaan, en is uiteindelijk een stukje tumorweefsel - verkregen bij een operatie - in het lab opgekweekt. Omdat Saartje nog geen chemotherapie of andere behandeling had ondergaan, was er nog veel levend en onaangetast tumorweefsel. Dat geeft veel interessante inzichten in het gedrag van de tumor. Naast de verschillen zijn er namelijk heel veel overeenkomsten tussen honden en mensen met kanker.

Hond Saartje is succesvol behandeld in het
Universitair Dierenziekenhuis en loopt nu weer vrolijk in het bos.

Maurice Zandvliet is specialist interne geneeskunde en oncologie bij de faculteit Diergeneeskunde: ‘Bij osteosarcomen is het gedrag van de tumor bij mens en hond heel goed vergelijkbaar. Door onder andere MRI-scans en de gevoeligheid van het tumorweefsel voor medicatie te bestuderen, kunnen we beter begrijpen hoe deze tumor werkt en hoe we hem kunnen bestrijden. Door het osteosarcoom bij honden te behandelen, krijgen we dus tegelijkertijd nieuwe inzichten in hoe osteosarcoom bij mensen in elkaar zit. Zo kunnen we substantiële bijdragen leveren aan betere diagnostiek en uiteindelijk aan betere behandeling.’

Omdat de specialisten van het Prinses Máxima Centrum al verder zijn op het gebied van behandelmethodes, kunnen zij de veterinaire specialisten van de faculteit Diergeneeskunde adviseren over hoe honden nog beter te behandelen zijn. Door het uitwisselen van kennis over het osteosarcoom is er dus een versterkend effect op zowel de humane geneeskunde als de diergeneeskunde.

Er is namelijk nog veel onbekend over osteosarcoom. Het is bijvoorbeeld nog niet duidelijk hoe deze bottumoren ontstaan. Roelof van Ewijk, fellow kinderoncologie en onderzoeker bij het Prinses Máxima Centrum legt uit: ‘Osteosarcoom is een agressieve vorm van kanker waarvoor behandeling met chemotherapie en operatie zeer belangrijk is. Er wordt hard gewerkt aan het verbeteren van de behandeling, maar op dit moment komt bij twee op de vijf kinderen de kanker toch weer terug. Dit diepgaand onderzoek naar de aard en het biologisch gedrag van een osteosarcoom is daarom heel belangrijk.”

Gezocht: Honden met osteosarcoom

De komende tijd willen de dierenartsen en onderzoekers nog meer honden met osteosarcoom behandelen in het Universitair Dierenziekenhuis. Zo kunnen ze tegelijkertijd een belangrijke stap zetten in het onderzoek naar nog betere en snellere diagnose en behandeling van honden én mensen met osteosarcoom. Ze zoeken dus nog honden met een osteosarcoom.

Kijk op https://diergeneeskunde.nl/onderzoek/ voor meer informatie.

 Foto: Victorien Wolters